Prosopopoeia Qvintuplex.
I.
Domini Vidui ad defunctam.
Conjugem.
CUm pavidâ ſubitas, exoptatiſſima Conjux,
Noctu ſive die mente revolvo vices,
In qvas, ah! intra pauxilli temporis horas
Cogebant vitam Fata Deusq̀; tuam:
Heu mihi, qvàm fundor terræ, ceu fulmine tactus!
Heu qvantâ tangor proximitate necis!
Qvàm dolet, hanc vitam qvod Jöva relinqvere, Teq̀;
Cummunem functis juſſerit ire locum!
Eſt hæc vita bonum, qvo non jucundius ullum
Terrenis Homini rebus habere datur.
Qvàm dolet, ah! præmaturâ te lumina morte
Claudere, neve dies dimidiare tuos!
Obruit, ah! ævi nondum vergentibus annis,
Te mergit lethi præcipitata dies!
Qvam dolet, ah! tali genere occubuiſſe peremtam
Te, qvo non poſſit tetrius eſſe, necis!
Credo, qveri mortis genus hoc rigidiſſima ſaxa,
Et duras ſilices, qvo jugulata jaces.
O brutum fatum, lacrumas renovansq̀; ſubinde!
O Mea mî Conjux ſemper acerba cinis!
Me veſpillones efferte: qvid immoror hiſce
Ulterius? vivum Me tumulate Solo:
Defungi letho malim, qvàm perpete fletu
Egeſſiſſe oculos, & ſupereſſe miſer.
II.
II.
Defunctæ Conjugis ad Uiduum
Maritum.
CRedo, Tibi multum dilecte Marite, doloris
Fletusq̀; ex obitu ſubſiluiſſe meo.
Verum, cur tanto lacrymarum flumine poſſis
Deplorare obitum, non Ego cerno, meum.
Eſto hæc vita bonum, qvo non jucundius ullum
Terrenis, ut ais, rebus ineſſe qveat:
Sed ſi perpetuam ſpectas, hæc vita profectò
Non vita eſt, verùm tranſitus, umbra, Nihil.
Hîc labor, hîc dolor, exilium, mors, plangor & angor:
Illîc Pax, riſus, gaudia, vita, qvies.
Nec præmaturè vitâ ſum functa, diemq̀;
Ante diem clauſi, morte ſecante, meum.
Nam præmaturum, qvod jam maturuit, eſt nil
Jovæ, qvod numeros abſoluitq̀; ſuos.
Eſtq̀; diu vixiſſe, diu torqverier atq;
Preſſuræ varias ſuſtinuiſſe vices.
Qvî te tantoperè hoc, qvod abinde migrare volebant
Morte repentinâ me mea fata, ferit!
Sic Jovæ placuit, benedictum nomen Jövæ:
Qvæ ſuperanda mihi, jam ſuperata mihi.
Qvis nolit properè, ſed Sancte, linqvere vitam,
Qvam moribunda diu volvere membra toro?
Qvin ergò lacrumas, Dilecte Marite, reſorbe,
Diſceſſumq̀; meum nunc Patienter habe.
III.
Filiæ relictæ ad Matrem
defunctam
SIccinè me linqvis? Mater peramata tenellam
Siccine Filiolam tâm citò linqvis? abis?
Siccinè
Siccinè me linqvis? qvæ vix cognoſcere riſu
Te incepi, gremio ludere vixq̀; tuo?
Qvàm cruda & tenuis mea adhuc ætatula noſti,
Quæ ſibi non hilum conſuluiſſe qveat.
Qvis ſuſcepturus noſtrûm eſt in poſtera curam?
O mihi qvis poterit Matris adeſſe loco?
Plurima circumſtant, retrahuntq̀; negotia Patrim,
Rité mei ut curam poſſit habere minus.
Sum nunc ut pullus gallina â matre relictus:
Unica ſum Patris Filia, Matre carens.
IV.
Demortuæ Matris ad relictam
Filiolam.
VErum eſt, qvod qverulo, mea Filia, fundis ab ores
Matre orbam, teneram te nimis, eſſe Tuâ.
Qvid tum, ſi ſubtracta tibi nece præcoce Mater?
Qvid ſi etiam orberis mox Genitore tuo?
Non tamen orba Deo es, qvi cunctos curat opimè
Orbos, Orba Tuâ ſis Genetrice licet.
Non tamen orbarere Deo, qvi curat opimè
Orbos, orberis mox Genitore licet.
Hunc ora; hunc ſupplex precibus votisq̀; fatiga,
Orborum ut vindex ac Pater eſſe velit.
Hunc ora; hunc precibus mulce votisq̀;; Parentem
Ut prælonga Tuum vivere Secla ſinat.
Ille tuis rebus, compulſus amore paterno
Proſpiciet bellè, ceu decet, usq̀; ſatis.
Plus igitur juſto non lamentabere, Gnata:
Sed Grates dices pro bonitate Deo.
V. Do-
V.
Domini Uidui in aërem.
O Fera Mors noſtros cur ſolvis pectoris ignes?
Cur tu nil tutum linqvis in orbe vago?
Vota ſecunda mihi reddebant gaudia primi:
Verùm abeunt mœſtas qvàm properè in lacrumas.
Heu iterum viduæ datus in faſtidia vitæ;
Lugeo damna mei, qvam miſeranda, tori.
Qvantus ſit; qvantus dolor hic, teſtantur ab ungve,
Ecce! manus læſæ dilacerante meæ.
Ah! qvoties video teneram de Conjuge Natam;
Deploro, & planctus cauſa novella datur.
Nam qvis in hoc caſu potis eſt adhibere medelam?
Qvis mihi? qvis læſum Corq̀; ligare valet?
Viribus haud noſtris datur huîc ſuccurrere morbo:
Nec venit ex herbis huîc medicina malo.
Tutus in hoc ergo diſcrimine dirige greſſus,
Ad ſummum, Cœli Pœona, nempe Deum.
Hic habet, hic porgit præſtantia Pharmaca guſtu
In ſacro feſlis Codice Chriſtigenis.
Inde tuo utibiles ſuccos deprome Dolori,
Sentiat ut reqviem Cor, animusq̀; tuus.
Noveris; & primis ſatis hoc cognoveris annis;
Noſtra qvod in manibus Vitaq̀; morsq̀; Dei eſt.
Ille ſuis infert mortem, Vitamq̀; reponit,
Ducit in Infernum, ducit & inde ſuos.
Ille dat, & repetit ſummo data jure: qvis obſtet?
Illius Imperio ſubjacet omnis Homo.
Sic Egomet, ſic Tu, ſic Nos communiter omnes
Vivimus & morimur pro ratione Dei!
Ut
Ut tulit ergo tuam Mors, Reichenbache Maritam;
Sic placuit Jovæ, complaceatq̀; Tibi.
Ut tulit è medio Charam Tibi corpore Costam;
Sic placuit Jovæ, complaceatq̀; Tibi.
Ut tulit è laribus Matrem, Solatia Gnatæ;
Sic placuit Jovæ, complaceatq̀; Tibi.
Parce igitur lacrumis, nimias compeſce qverelas;
Mitte, boniq̀;, Deus, conſule, qvæ impoſuit:
(Namq̀; viri fortis, jacturam & triſtia fata
Conjugis infracto vultu animoq̀; pati)
Fide Deo, curamq̀; tuam committe Jehovæ,
Qvi mutare bonis fata ſiniſtra poteſt.
Hic hac Conjugii Te tentat clade Secunda,
An forti hunc caſum pectore ferre velis.
Verùm qvid facias? repetas medicamina Prima,
Et tolera, & caſtas pectore funde preces;
Detergens lacrumas, iterum Tibi gaudia reddet
Omnipotens: neſcit deſeruiſſe ſuos.
Tempus erit, Sibi qvod lacrymas abſterſerit omnes,
Fellis & excipiet pocula mellis Amor:
Tempus erit, Tibi qvod jacturam ſarciet iſtam,
Qvodq̀; tulit, magno fænore reſtituet.
Aut qvod Terra negat, Coelum penſabit abundè.
Et qvod Mors rapuit, reddet in axe Deus.
Tanta proin cohibe ſuſpiria; vince Dolorem:
Ut vincas, vires ſuggerat, Oro, Deus.