Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Dannhauer, Johann Conrad: Catechismvs-Milch. Bd. 8. Straßburg, 1666.

Bild:
<< vorherige Seite
Predigt.
de Subj. & Exempt. Cler. c. 1. pag. 16. Rosin. L. 3. Antiq. Rom. c. 22. p. m. 493.
Idem honor cum imperio a Christianis imperatoribus suis ceptus (absque aliquo
idololatriae crimine: Neque enim, verba sunt Baronii ad ann. 312. 100. vestem ac
titulum sumebant Pontificis maximi, ut more ipsorum, quod scribit Prudentius,
sub terram alta scrobe mersi, necati in sacrificio tauri sanguinem excipientes at-
que ebibentes initiarentur, vel quod Jovi Capitolino, aliisve Diis sacra facerent:
haec enim perfecta fuisset apostasia, & Christianae religionis abdicatio, nec aliquo
velamento dissimulanda: sed tantum, (quod ait Zosimus) amictu oblato, eoque
accepto, Imperator titulum Pontificis Maximi usurparet. Addit Spondanus ex
Zosimo causas servati hujus tituli ad Ann. 312. 12. Quod sic videretur Impera-
toriae dignitati summus Pontificatus adjunctus, ut sine illo Imperator esse non
posset; & in eum facile senatus populusque Romanus Gentilitiae factionis con-
spiraturi essent, quem non viderent patria religione firmatum. Alia (pergit
Spond.) fuit etiam ejus suscipiendi causa, quod amplissima esset illius Magistra-
taus autoritas: qui posset comitia dirimere, Consules abdicare, factaque reddere
irrita; decretis a senatu interdicere; ac fierentne bella, ex ejus arbittio pende-
ret; ideoque eam sibi auctoritatem omnes Romani Imperatores pernecessariam
judicarunt, ut summo religionis jure senatum in ipsos saepe molestum, obsequen-
tem in omnibus redderent. Nimirum modus sacrorum mutatus est, mansit
axioma.) invaluit usque ad Gratianum, ubi demptis sumptibus sacrificiorum, ac
stipendiis sacerdotum, illud superadditum est, ut Gratianus nomen respuerit
Summi pontificis, quod hactenus more Majorum (absque tamen labe ipsorum
sacrorum, est) Christiani Impp. ob summam potestatis amplitudinem, retinue-
rant. Unde mox illud argutum in Gratianum scomma jactarunt: Si princeps
non vult appellari Pontifex Maximus, admodum brevi Maximus (nempe tyran-
nus praedictus) Pontifex fiet. ita Spondan. ad ann. 383. n. 3. Quid heic Romanus
praesul? In tituli illius quasi vacuam possessionem involavit (acuto Antecessoris
quondam nostri D. Justi Mejeri JCti judicio in tract. jur. publ. contra Casp.
Sciop. p. 22.) adde titulos, quos observavit Hug. Grot. in Lib. de Imper. Sum.
pot. circa sacra pag. 12. Constantinus in antiqua inscriptione Religionis & fidei
autor dicitur. Basil. Imperator, Ecclesiam navem vocans Universalem, ejus sibi
gubernacula ait a DEO concredita. Circumfertur & nomine Eleutherii Roma-
ni vetus Epistolium, quo regem Britannum, Vicarium DEI vocat in regno suo,
agens de negotio religionis. Concilium Moguntiacense Carolum M. vocat ve-
rae Religionis rectorem.

Namen an sich und die geistliche Hierarchi gäntzlich und allein gezogen/
und den Magistrat die weltliche Obrigkeit bloß davon außgeschlossen.
Nein/ sagt Constantinus/ nicht also/ Jch bin so wol ein Bischoff/ als der
Pabst zu Rom/ oder ein anderer/ der von den Römischen Päbsten den
Bischofflichen Stab gleichsam zu Lehen trägt/ alles was der Bischoffliche
Nam/ Titul/ Natur und Eigenschafft an und in sich hat/ das gehört mir
auch zu. Jn der H. Schrifft bey den LXX. Dolmetschen heist [fremdsprachliches Material - 1 Zeichen fehlt]isko-
pos oder Bischoff so viel/ als ein Auffseher oder Wächter/ Syr. 17 18.
ein Musterer und Ober-Rund Num. 13/15. 1. Sam. 14/16. einen
Werck- oder Frohn-Vogt/ der auff die Arbeiter Achtung zu geben

hat
J i i 2
Predigt.
de Subj. & Exempt. Cler. c. 1. pag. 16. Roſin. L. 3. Antiq. Rom. c. 22. p. m. 493.
Idem honor cum imperio à Chriſtianis imperatoribus ſuis ceptus (abſque aliquo
idololatriæ crimine: Neque enim, verba ſunt Baronii ad ann. 312. 100. veſtem ac
titulum ſumebant Pontificis maximi, ut more ipſorum, quod ſcribit Prudentius,
ſub terram alta ſcrobe merſi, necati in ſacrificio tauri ſanguinem excipientes at-
que ebibentes initiarentur, vel quod Jovi Capitolino, aliiſve Diis ſacra facerent:
hæc enim perfecta fuiſſet apoſtaſia, & Chriſtianæ religionis abdicatio, nec aliquo
velamento diſſimulanda: ſed tantum, (quod ait Zoſimus) amictu oblato, eoque
accepto, Imperator titulum Pontificis Maximi uſurparet. Addit Spondanus ex
Zoſimo cauſas ſervati hujus tituli ad Ann. 312. 12. Quod ſic videretur Impera-
toriæ dignitati ſummus Pontificatus adjunctus, ut ſine illo Imperator eſſe non
poſſet; & in eum facile ſenatus populuſque Romanus Gentilitiæ factionis con-
ſpiraturi eſſent, quem non viderent patria religione firmatum. Alia (pergit
Spond.) fuit etiam ejus ſuſcipiendi cauſa, quod ampliſſima eſſet illius Magiſtra-
tûs autoritas: qui poſſet comitia dirimere, Conſules abdicare, factaque reddere
irrita; decretis à ſenatu interdicere; ac fierentne bella, ex ejus arbittio pende-
ret; ideoque eam ſibi auctoritatem omnes Romani Imperatores perneceſſariam
judicarunt, ut ſummo religionis jure ſenatum in ipſos ſæpe moleſtum, obſequen-
tem in omnibus redderent. Nimirum modus ſacrorum mutatus eſt, manſit
axioma.) invaluit uſque ad Gratianum, ubi demptis ſumptibus ſacrificiorum, ac
ſtipendiis ſacerdotum, illud ſuperadditum eſt, ut Gratianus nomen reſpuerit
Summi pontificis, quod hactenus more Majorum (abſque tamen labe ipſorum
ſacrorum, eſt) Chriſtiani Impp. ob ſummam poteſtatis amplitudinem, retinue-
rant. Unde mox illud argutum in Gratianum ſcomma jactarunt: Si princeps
non vult appellari Pontifex Maximus, admodum brevi Maximus (nempe tyran-
nus prædictus) Pontifex fiet. ita Spondan. ad ann. 383. n. 3. Quid hîc Romanus
præſul? In tituli illius quaſi vacuam poſſeſſionem involavit (acuto Anteceſſoris
quondam noſtri D. Juſti Mejeri JCti judicio in tract. jur. publ. contrà Caſp.
Sciop. p. 22.) adde titulos, quos obſervavit Hug. Grot. in Lib. de Imper. Sum.
pot. circa ſacra pag. 12. Conſtantinus in antiquâ inſcriptione Religionis & fidei
autor dicitur. Baſil. Imperator, Eccleſiam navem vocans Univerſalem, ejus ſibi
gubernacula ait à DEO concredita. Circumfertur & nomine Eleutherii Roma-
ni vetus Epiſtolium, quo regem Britannum, Vicarium DEI vocat in regno ſuo,
agens de negotio religionis. Concilium Moguntiacenſe Carolum M. vocat ve-
ræ Religionis rectorem.

Namen an ſich und die geiſtliche Hierarchi gaͤntzlich und allein gezogen/
und den Magiſtrat die weltliche Obrigkeit bloß davon außgeſchloſſen.
Nein/ ſagt Conſtantinus/ nicht alſo/ Jch bin ſo wol ein Biſchoff/ als der
Pabſt zu Rom/ oder ein anderer/ der von den Roͤmiſchen Paͤbſten den
Biſchofflichen Stab gleichſam zu Lehen traͤgt/ alles was der Biſchoffliche
Nam/ Titul/ Natur und Eigenſchafft an und in ſich hat/ das gehoͤrt mir
auch zu. Jn der H. Schrifft bey den LXX. Dolmetſchen heiſt [fremdsprachliches Material – 1 Zeichen fehlt]ίσϰο-
ϖος oder Biſchoff ſo viel/ als ein Auffſeher oder Waͤchter/ Syr. 17 18.
ein Muſterer und Ober-Rund Num. 13/15. 1. Sam. 14/16. einen
Werck- oder Frohn-Vogt/ der auff die Arbeiter Achtung zu geben

hat
J i i 2
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <cit>
          <quote>
            <pb facs="#f0459" n="435"/>
            <fw place="top" type="header"> <hi rendition="#b">Predigt.</hi> </fw><lb/> <hi rendition="#aq">de Subj. &amp; Exempt. Cler. c. 1. pag. 16. Ro&#x017F;in. L. 3. Antiq. Rom. c. 22. p. m. 493.<lb/>
Idem honor cum imperio à Chri&#x017F;tianis imperatoribus &#x017F;uis ceptus (ab&#x017F;que aliquo<lb/>
idololatriæ crimine: Neque enim, verba &#x017F;unt Baronii ad ann. 312. 100. ve&#x017F;tem ac<lb/>
titulum &#x017F;umebant Pontificis maximi, ut more ip&#x017F;orum, quod &#x017F;cribit Prudentius,<lb/>
&#x017F;ub terram alta &#x017F;crobe mer&#x017F;i, necati in &#x017F;acrificio tauri &#x017F;anguinem excipientes at-<lb/>
que ebibentes initiarentur, vel quod Jovi Capitolino, alii&#x017F;ve Diis &#x017F;acra facerent:<lb/>
hæc enim perfecta fui&#x017F;&#x017F;et apo&#x017F;ta&#x017F;ia, &amp; Chri&#x017F;tianæ religionis abdicatio, nec aliquo<lb/>
velamento di&#x017F;&#x017F;imulanda: &#x017F;ed tantum, (quod ait Zo&#x017F;imus) amictu oblato, eoque<lb/>
accepto, Imperator titulum Pontificis Maximi u&#x017F;urparet. Addit Spondanus ex<lb/>
Zo&#x017F;imo cau&#x017F;as &#x017F;ervati hujus tituli ad Ann. 312. 12. Quod &#x017F;ic videretur Impera-<lb/>
toriæ dignitati &#x017F;ummus Pontificatus adjunctus, ut &#x017F;ine illo Imperator e&#x017F;&#x017F;e non<lb/>
po&#x017F;&#x017F;et; &amp; in eum facile &#x017F;enatus populu&#x017F;que Romanus Gentilitiæ factionis con-<lb/>
&#x017F;piraturi e&#x017F;&#x017F;ent, quem non viderent patria religione firmatum. Alia (pergit<lb/>
Spond.) fuit etiam ejus &#x017F;u&#x017F;cipiendi cau&#x017F;a, quod ampli&#x017F;&#x017F;ima e&#x017F;&#x017F;et illius Magi&#x017F;tra-<lb/>
tûs autoritas: qui po&#x017F;&#x017F;et comitia dirimere, Con&#x017F;ules abdicare, factaque reddere<lb/>
irrita; decretis à &#x017F;enatu interdicere; ac fierentne bella, ex ejus arbittio pende-<lb/>
ret; ideoque eam &#x017F;ibi auctoritatem omnes Romani Imperatores pernece&#x017F;&#x017F;ariam<lb/>
judicarunt, ut &#x017F;ummo religionis jure &#x017F;enatum in ip&#x017F;os &#x017F;æpe mole&#x017F;tum, ob&#x017F;equen-<lb/>
tem in omnibus redderent. Nimirum modus &#x017F;acrorum mutatus e&#x017F;t, man&#x017F;it<lb/>
axioma.) invaluit u&#x017F;que ad Gratianum, ubi demptis &#x017F;umptibus &#x017F;acrificiorum, ac<lb/>
&#x017F;tipendiis &#x017F;acerdotum, illud &#x017F;uperadditum e&#x017F;t, ut Gratianus nomen re&#x017F;puerit<lb/>
Summi pontificis, quod hactenus more Majorum (ab&#x017F;que tamen labe ip&#x017F;orum<lb/>
&#x017F;acrorum, e&#x017F;t) Chri&#x017F;tiani Impp. ob &#x017F;ummam pote&#x017F;tatis amplitudinem, retinue-<lb/>
rant. Unde mox illud argutum in Gratianum &#x017F;comma jactarunt: Si princeps<lb/>
non vult appellari Pontifex Maximus, admodum brevi Maximus (nempe tyran-<lb/>
nus prædictus) Pontifex fiet. ita Spondan. ad ann. 383. n. 3. Quid hîc Romanus<lb/>
præ&#x017F;ul? In tituli illius qua&#x017F;i vacuam po&#x017F;&#x017F;e&#x017F;&#x017F;ionem involavit (acuto Antece&#x017F;&#x017F;oris<lb/>
quondam no&#x017F;tri D. Ju&#x017F;ti Mejeri JCti judicio in tract. jur. publ. contrà Ca&#x017F;p.<lb/>
Sciop. p. 22.) adde titulos, quos ob&#x017F;ervavit Hug. Grot. in Lib. de Imper. Sum.<lb/>
pot. circa &#x017F;acra pag. 12. Con&#x017F;tantinus in antiquâ in&#x017F;criptione Religionis &amp; fidei<lb/>
autor dicitur. Ba&#x017F;il. Imperator, Eccle&#x017F;iam navem vocans Univer&#x017F;alem, ejus &#x017F;ibi<lb/>
gubernacula ait à DEO concredita. Circumfertur &amp; nomine Eleutherii Roma-<lb/>
ni vetus Epi&#x017F;tolium, quo regem Britannum, Vicarium DEI vocat in regno &#x017F;uo,<lb/>
agens de negotio religionis. Concilium Moguntiacen&#x017F;e Carolum M. vocat ve-<lb/>
ræ Religionis rectorem.</hi> </quote>
          <bibl/>
        </cit><lb/>
        <p>Namen an &#x017F;ich und die gei&#x017F;tliche <hi rendition="#aq">Hierarchi</hi> ga&#x0364;ntzlich und allein gezogen/<lb/>
und den Magi&#x017F;trat die weltliche Obrigkeit bloß davon außge&#x017F;chlo&#x017F;&#x017F;en.<lb/>
Nein/ &#x017F;agt Con&#x017F;tantinus/ nicht al&#x017F;o/ Jch bin &#x017F;o wol ein Bi&#x017F;choff/ als der<lb/>
Pab&#x017F;t zu Rom/ oder ein anderer/ der von den Ro&#x0364;mi&#x017F;chen Pa&#x0364;b&#x017F;ten den<lb/>
Bi&#x017F;chofflichen Stab gleich&#x017F;am zu Lehen tra&#x0364;gt/ alles was der Bi&#x017F;choffliche<lb/>
Nam/ Titul/ Natur und Eigen&#x017F;chafft an und in &#x017F;ich hat/ das geho&#x0364;rt mir<lb/>
auch zu. Jn der H. Schrifft bey den <hi rendition="#aq">LXX.</hi> Dolmet&#x017F;chen hei&#x017F;t <gap reason="fm" unit="chars" quantity="1"/>&#x03AF;&#x03C3;&#x03F0;&#x03BF;-<lb/>
&#x03D6;&#x03BF;&#x03C2; oder <hi rendition="#fr">Bi&#x017F;choff</hi> &#x017F;o viel/ als ein Auff&#x017F;eher oder <hi rendition="#fr">Wa&#x0364;chter/</hi> Syr. 17 18.<lb/>
ein <hi rendition="#fr">Mu&#x017F;terer</hi> und <hi rendition="#fr">Ober-Rund</hi> Num. 13/15. 1. Sam. 14/16. einen<lb/><hi rendition="#fr">Werck-</hi> oder <hi rendition="#fr">Frohn-Vogt/</hi> der auff die Arbeiter Achtung zu geben<lb/>
<fw place="bottom" type="sig">J i i 2</fw><fw place="bottom" type="catch">hat</fw><lb/></p>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[435/0459] Predigt. de Subj. & Exempt. Cler. c. 1. pag. 16. Roſin. L. 3. Antiq. Rom. c. 22. p. m. 493. Idem honor cum imperio à Chriſtianis imperatoribus ſuis ceptus (abſque aliquo idololatriæ crimine: Neque enim, verba ſunt Baronii ad ann. 312. 100. veſtem ac titulum ſumebant Pontificis maximi, ut more ipſorum, quod ſcribit Prudentius, ſub terram alta ſcrobe merſi, necati in ſacrificio tauri ſanguinem excipientes at- que ebibentes initiarentur, vel quod Jovi Capitolino, aliiſve Diis ſacra facerent: hæc enim perfecta fuiſſet apoſtaſia, & Chriſtianæ religionis abdicatio, nec aliquo velamento diſſimulanda: ſed tantum, (quod ait Zoſimus) amictu oblato, eoque accepto, Imperator titulum Pontificis Maximi uſurparet. Addit Spondanus ex Zoſimo cauſas ſervati hujus tituli ad Ann. 312. 12. Quod ſic videretur Impera- toriæ dignitati ſummus Pontificatus adjunctus, ut ſine illo Imperator eſſe non poſſet; & in eum facile ſenatus populuſque Romanus Gentilitiæ factionis con- ſpiraturi eſſent, quem non viderent patria religione firmatum. Alia (pergit Spond.) fuit etiam ejus ſuſcipiendi cauſa, quod ampliſſima eſſet illius Magiſtra- tûs autoritas: qui poſſet comitia dirimere, Conſules abdicare, factaque reddere irrita; decretis à ſenatu interdicere; ac fierentne bella, ex ejus arbittio pende- ret; ideoque eam ſibi auctoritatem omnes Romani Imperatores perneceſſariam judicarunt, ut ſummo religionis jure ſenatum in ipſos ſæpe moleſtum, obſequen- tem in omnibus redderent. Nimirum modus ſacrorum mutatus eſt, manſit axioma.) invaluit uſque ad Gratianum, ubi demptis ſumptibus ſacrificiorum, ac ſtipendiis ſacerdotum, illud ſuperadditum eſt, ut Gratianus nomen reſpuerit Summi pontificis, quod hactenus more Majorum (abſque tamen labe ipſorum ſacrorum, eſt) Chriſtiani Impp. ob ſummam poteſtatis amplitudinem, retinue- rant. Unde mox illud argutum in Gratianum ſcomma jactarunt: Si princeps non vult appellari Pontifex Maximus, admodum brevi Maximus (nempe tyran- nus prædictus) Pontifex fiet. ita Spondan. ad ann. 383. n. 3. Quid hîc Romanus præſul? In tituli illius quaſi vacuam poſſeſſionem involavit (acuto Anteceſſoris quondam noſtri D. Juſti Mejeri JCti judicio in tract. jur. publ. contrà Caſp. Sciop. p. 22.) adde titulos, quos obſervavit Hug. Grot. in Lib. de Imper. Sum. pot. circa ſacra pag. 12. Conſtantinus in antiquâ inſcriptione Religionis & fidei autor dicitur. Baſil. Imperator, Eccleſiam navem vocans Univerſalem, ejus ſibi gubernacula ait à DEO concredita. Circumfertur & nomine Eleutherii Roma- ni vetus Epiſtolium, quo regem Britannum, Vicarium DEI vocat in regno ſuo, agens de negotio religionis. Concilium Moguntiacenſe Carolum M. vocat ve- ræ Religionis rectorem. Namen an ſich und die geiſtliche Hierarchi gaͤntzlich und allein gezogen/ und den Magiſtrat die weltliche Obrigkeit bloß davon außgeſchloſſen. Nein/ ſagt Conſtantinus/ nicht alſo/ Jch bin ſo wol ein Biſchoff/ als der Pabſt zu Rom/ oder ein anderer/ der von den Roͤmiſchen Paͤbſten den Biſchofflichen Stab gleichſam zu Lehen traͤgt/ alles was der Biſchoffliche Nam/ Titul/ Natur und Eigenſchafft an und in ſich hat/ das gehoͤrt mir auch zu. Jn der H. Schrifft bey den LXX. Dolmetſchen heiſt _ίσϰο- ϖος oder Biſchoff ſo viel/ als ein Auffſeher oder Waͤchter/ Syr. 17 18. ein Muſterer und Ober-Rund Num. 13/15. 1. Sam. 14/16. einen Werck- oder Frohn-Vogt/ der auff die Arbeiter Achtung zu geben hat J i i 2

Suche im Werk

Hilfe

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)
TCF (tokenisiert, serialisiert, lemmatisiert, normalisiert)
XML (TEI P5 inkl. att.linguistic)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Voyant Tools ?

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/dannhauer_catechismus08_1666
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/dannhauer_catechismus08_1666/459
Zitationshilfe: Dannhauer, Johann Conrad: Catechismvs-Milch. Bd. 8. Straßburg, 1666, S. 435. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/dannhauer_catechismus08_1666/459>, abgerufen am 28.03.2024.