Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 1. Göttingen, 1822.

Bild:
<< vorherige Seite

II. anomalien der alts. conjugation.
(amicire) scawon (contemplari) haton (odisse) gibadon
(? lenire, solari bedon (adorare) gifrodon (sapere) sithon
(proficisci) freson (periclitari) weison (visitare) coston (ten-
tare) luston (desiderare) escon (postulare) macon (consi-
cere) wacon (vigilare) leicon (placere) thagon (tacere)
fragon (interr.) sueigon (silere) fehon (beare, foecundare)
etc. Einige haben ableitungs -i (e) vor dem o, als:
minneon (amare) gibareon (gestire) merkjon (signare);
mehrere bildungsconsonanten: gamalon (senescere) we-
flon (fluctuare) wehslon (alternari) githismon (turbari?)
faganon (gaudere) samnon (congregare) opanon (aperire)
fastnon (firmari) drusinon (decidere) wundron (mirari)
hedron (serenare) sicoron (purgare).

Anomalien der altsächsischen conjugation.
1) esse vierstämmig: a) praes. ind. sg. II. is (neben dem
üblicheren: bist) III. ist. -- b) pl. praes. ind. I. II. III.
sind oder gleichbedeutend sindun; praes. cons. sg. sei,
seis, sei;
pl. sein, sein, sein; der inf. niemahls sein. --
g) inf. wesan, imp. wis (einmahl wes) pl. wesad;
praet. ind. was. wari, was; pl. warun; conj. wari etc. --
d) I. praes. ind. sg. biun, zuweilen noch bium; II. bist.
2) a) mot, most, mot; pl. motun; praet. mosta. -- b)
wet, west, wet; witun; wissa. -- g) egan ohne praes.;
praet. ehta. -- d) mag, magt, mag; mugun; mohta
und mahta. -- e) skal, skalt, skal; skulun; skolda. --
z) farman (aspernatur) farmanst, farman; pl. farmu-
nun? praet. farmunsta (cap. 63. steht der pl. farmuon-
stun = farmonstun, also farmanan nach spanan conj.
VII? ich bezweifle die lesart, weil sonst auch des
praes. farmon, pl. farmonun haben müste) -- e) dar
pl. durrun (?), dursta. -- th) kan, kanst, kan; pl. kun-
nun; praet. kunsta.
3) I. willju II. wili und wilt. III. willje. pl. welled;
praet. welda, weldun (nur selten wolda, woldun).
4) I. don, zuweilen dom; II. dos III. dod oder dot; pl.
dod. praet. I. III. deda II. dedos (nicht dadi) pl. da-
dun
(einigemahl dedun); part pr. giduan (nie gidan)
inf. duan, weder giduon, duon, noch gidon, gidon;
lauter merkwürdige abweichungen vom alth.
5) die praet. von sajan (serere) blojan (florere) dojan
(mori) kommen mir nicht vor; Hickes gr. franc. 71.
behauptet neben saida ein starkes seu? bauan macht
bauida.

II. anomalien der altſ. conjugation.
(amicire) ſcawôn (contemplari) hatôn (odiſſe) gibadôn
(? lenire, ſolari bëdôn (adorare) gifrôdôn (ſapere) ſithôn
(proficiſci) frêſôn (periclitari) wîſôn (viſitare) coſtôn (ten-
tare) luſtôn (deſiderare) êſcôn (poſtulare) macôn (conſi-
cere) wacôn (vigilare) lîcôn (placere) thagôn (tacere)
frâgôn (interr.) ſuîgôn (ſilere) fêhôn (beare, foecundare)
etc. Einige haben ableitungs -i (ë) vor dem ô, als:
minnëôn (amare) gibârëon (geſtire) merkjôn (ſignare);
mehrere bildungsconſonanten: gamalôn (ſeneſcere) wë-
flôn (fluctuare) wëhſlôn (alternari) githiſmôn (turbari?)
faganôn (gaudere) ſamnôn (congregare) opanôn (aperire)
faſtnôn (firmari) druſinôn (decidere) wundrôn (mirari)
hêdrôn (ſerenare) ſicorôn (purgare).

Anomalien der altſächſiſchen conjugation.
1) eſſe vierſtämmig: α) praeſ. ind. ſg. II. is (neben dem
üblicheren: biſt) III. iſt. — β) pl. praeſ. ind. I. II. III.
ſind oder gleichbedeutend ſindun; praeſ. conſ. ſg. ſî,
ſîs, ſî;
pl. ſîn, ſîn, ſîn; der inf. niemahls ſîn. —
γ) inf. wëſan, imp. wis (einmahl wës) pl. wëſad;
praet. ind. was. wâri, was; pl. wârun; conj. wâri etc. —
δ) I. praeſ. ind. ſg. biun, zuweilen noch bium; II. biſt.
2) α) môt, môſt, môt; pl. môtun; praet. môſta. — β)
wêt, wêſt, wêt; witun; wiſſa. — γ) êgan ohne praeſ.;
praet. êhta. — δ) mag, magt, mag; mugun; mohta
und mahta. — ε) ſkal, ſkalt, ſkal; ſkulun; ſkolda. —
ζ) farman (aſpernatur) farmanſt, farman; pl. farmu-
nun? praet. farmunſta (cap. 63. ſteht der pl. farmuon-
ſtun = farmônſtun, alſo farmanan nach ſpanan conj.
VII? ich bezweifle die lesart, weil ſonſt auch des
praeſ. farmôn, pl. farmônun haben müſte) — η) dar
pl. durrun (?), durſta. — θ) kan, kanſt, kan; pl. kun-
nun; praet. kunſta.
3) I. willju II. wili und wilt. III. willje. pl. wëlled;
praet. wëlda, wëldun (nur ſelten wolda, woldun).
4) I. dôn, zuweilen dôm; II. dôs III. dôd oder dôt; pl.
dôd. praet. I. III. dëda II. dëdôs (nicht dâdi) pl. dâ-
dun
(einigemahl dëdun); part pr. giduan (nie gidân)
inf. duan, weder giduon, duon, noch gidôn, gidôn;
lauter merkwürdige abweichungen vom alth.
5) die praet. von ſâjan (ſerere) blôjan (florere) dôjan
(mori) kommen mir nicht vor; Hickes gr. franc. 71.
behauptet neben ſâida ein ſtarkes ſêu? bûan macht
bûida.

<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <div n="4">
              <div n="5">
                <p><pb facs="#f0920" n="894"/><fw place="top" type="header">II. <hi rendition="#i">anomalien der alt&#x017F;. conjugation.</hi></fw><lb/>
(amicire) &#x017F;cawôn (contemplari) hatôn (odi&#x017F;&#x017F;e) gibadôn<lb/>
(? lenire, &#x017F;olari bëdôn (adorare) gifrôdôn (&#x017F;apere) &#x017F;ithôn<lb/>
(profici&#x017F;ci) frê&#x017F;ôn (periclitari) wî&#x017F;ôn (vi&#x017F;itare) co&#x017F;tôn (ten-<lb/>
tare) lu&#x017F;tôn (de&#x017F;iderare) ê&#x017F;côn (po&#x017F;tulare) macôn (con&#x017F;i-<lb/>
cere) wacôn (vigilare) lîcôn (placere) thagôn (tacere)<lb/>
frâgôn (interr.) &#x017F;uîgôn (&#x017F;ilere) fêhôn (beare, foecundare)<lb/>
etc. Einige haben ableitungs -i (ë) vor dem ô, als:<lb/>
minnëôn (amare) gibârëon (ge&#x017F;tire) merkjôn (&#x017F;ignare);<lb/>
mehrere bildungscon&#x017F;onanten: gamalôn (&#x017F;ene&#x017F;cere) wë-<lb/>
flôn (fluctuare) wëh&#x017F;lôn (alternari) githi&#x017F;môn (turbari?)<lb/>
faganôn (gaudere) &#x017F;amnôn (congregare) opanôn (aperire)<lb/>
fa&#x017F;tnôn (firmari) dru&#x017F;inôn (decidere) wundrôn (mirari)<lb/>
hêdrôn (&#x017F;erenare) &#x017F;icorôn (purgare).</p>
              </div>
            </div><lb/>
            <div n="4">
              <head> <hi rendition="#i">Anomalien der alt&#x017F;äch&#x017F;i&#x017F;chen conjugation.</hi> </head><lb/>
              <list>
                <item>1) <hi rendition="#i">e&#x017F;&#x017F;e</hi> vier&#x017F;tämmig: <hi rendition="#i">&#x03B1;</hi>) prae&#x017F;. ind. &#x017F;g. II. <hi rendition="#i">is</hi> (neben dem<lb/>
üblicheren: bi&#x017F;t) III. <hi rendition="#i">i&#x017F;t</hi>. &#x2014; <hi rendition="#i">&#x03B2;</hi>) pl. prae&#x017F;. ind. I. II. III.<lb/><hi rendition="#i">&#x017F;ind</hi> oder gleichbedeutend <hi rendition="#i">&#x017F;indun;</hi> prae&#x017F;. con&#x017F;. &#x017F;g. <hi rendition="#i">&#x017F;î,<lb/>
&#x017F;îs, &#x017F;î;</hi> pl. <hi rendition="#i">&#x017F;în, &#x017F;în, &#x017F;în;</hi> der inf. niemahls &#x017F;în. &#x2014;<lb/><hi rendition="#i">&#x03B3;</hi>) inf. <hi rendition="#i">&#x017F;an</hi>, imp. <hi rendition="#i">wis</hi> (einmahl wës) pl. <hi rendition="#i">&#x017F;ad;</hi><lb/>
praet. ind. <hi rendition="#i">was</hi>. wâri, was; pl. wârun; conj. wâri etc. &#x2014;<lb/><hi rendition="#i">&#x03B4;</hi>) I. prae&#x017F;. ind. &#x017F;g. <hi rendition="#i">biun</hi>, zuweilen noch <hi rendition="#i">bium;</hi> II. <hi rendition="#i">bi&#x017F;t</hi>.</item><lb/>
                <item>2) <hi rendition="#i">&#x03B1;</hi>) môt, mô&#x017F;t, môt; pl. môtun; praet. mô&#x017F;ta. &#x2014; <hi rendition="#i">&#x03B2;</hi>)<lb/>
wêt, wê&#x017F;t, wêt; witun; wi&#x017F;&#x017F;a. &#x2014; <hi rendition="#i">&#x03B3;</hi>) êgan ohne prae&#x017F;.;<lb/>
praet. êhta. &#x2014; <hi rendition="#i">&#x03B4;</hi>) mag, magt, mag; mugun; mohta<lb/>
und mahta. &#x2014; <hi rendition="#i">&#x03B5;</hi>) &#x017F;kal, &#x017F;kalt, &#x017F;kal; &#x017F;kulun; &#x017F;kolda. &#x2014;<lb/><hi rendition="#i">&#x03B6;</hi>) <hi rendition="#i">farman</hi> (a&#x017F;pernatur) farman&#x017F;t, farman; pl. farmu-<lb/>
nun? praet. <hi rendition="#i">farmun&#x017F;ta</hi> (cap. 63. &#x017F;teht der pl. farmuon-<lb/>
&#x017F;tun = farmôn&#x017F;tun, al&#x017F;o farmanan nach &#x017F;panan conj.<lb/>
VII? ich bezweifle die lesart, weil &#x017F;on&#x017F;t auch des<lb/>
prae&#x017F;. farmôn, pl. farmônun haben mü&#x017F;te) &#x2014; <hi rendition="#i">&#x03B7;</hi>) dar<lb/>
pl. durrun (?), dur&#x017F;ta. &#x2014; <hi rendition="#i">&#x03B8;</hi>) kan, kan&#x017F;t, kan; pl. kun-<lb/>
nun; praet. <hi rendition="#i">kun&#x017F;ta.</hi></item><lb/>
                <item>3) I. willju II. wili und wilt. III. willje. pl. wëlled;<lb/>
praet. <hi rendition="#i">wëlda</hi>, wëldun (nur &#x017F;elten wolda, woldun).</item><lb/>
                <item>4) I. <hi rendition="#i">dôn</hi>, zuweilen <hi rendition="#i">dôm;</hi> II. <hi rendition="#i">dôs</hi> III. <hi rendition="#i">dôd</hi> oder dôt; pl.<lb/><hi rendition="#i">dôd</hi>. praet. I. III. <hi rendition="#i">dëda</hi> II. <hi rendition="#i">dëdôs</hi> (nicht dâdi) pl. <hi rendition="#i">dâ-<lb/>
dun</hi> (einigemahl dëdun); part pr. <hi rendition="#i">giduan</hi> (nie gidân)<lb/>
inf. <hi rendition="#i">duan</hi>, weder giduon, duon, noch gidôn, gidôn;<lb/>
lauter merkwürdige abweichungen vom alth.</item><lb/>
                <item>5) die praet. von <hi rendition="#i">&#x017F;âjan</hi> (&#x017F;erere) <hi rendition="#i">blôjan</hi> (florere) <hi rendition="#i">dôjan</hi><lb/>
(mori) kommen mir nicht vor; Hickes gr. franc. 71.<lb/>
behauptet neben <hi rendition="#i">&#x017F;âida</hi> ein &#x017F;tarkes <hi rendition="#i">&#x017F;êu</hi>? <hi rendition="#i">bûan</hi> macht<lb/><hi rendition="#i">bûida</hi>.</item><lb/>
              </list>
            </div>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[894/0920] II. anomalien der altſ. conjugation. (amicire) ſcawôn (contemplari) hatôn (odiſſe) gibadôn (? lenire, ſolari bëdôn (adorare) gifrôdôn (ſapere) ſithôn (proficiſci) frêſôn (periclitari) wîſôn (viſitare) coſtôn (ten- tare) luſtôn (deſiderare) êſcôn (poſtulare) macôn (conſi- cere) wacôn (vigilare) lîcôn (placere) thagôn (tacere) frâgôn (interr.) ſuîgôn (ſilere) fêhôn (beare, foecundare) etc. Einige haben ableitungs -i (ë) vor dem ô, als: minnëôn (amare) gibârëon (geſtire) merkjôn (ſignare); mehrere bildungsconſonanten: gamalôn (ſeneſcere) wë- flôn (fluctuare) wëhſlôn (alternari) githiſmôn (turbari?) faganôn (gaudere) ſamnôn (congregare) opanôn (aperire) faſtnôn (firmari) druſinôn (decidere) wundrôn (mirari) hêdrôn (ſerenare) ſicorôn (purgare). Anomalien der altſächſiſchen conjugation. 1) eſſe vierſtämmig: α) praeſ. ind. ſg. II. is (neben dem üblicheren: biſt) III. iſt. — β) pl. praeſ. ind. I. II. III. ſind oder gleichbedeutend ſindun; praeſ. conſ. ſg. ſî, ſîs, ſî; pl. ſîn, ſîn, ſîn; der inf. niemahls ſîn. — γ) inf. wëſan, imp. wis (einmahl wës) pl. wëſad; praet. ind. was. wâri, was; pl. wârun; conj. wâri etc. — δ) I. praeſ. ind. ſg. biun, zuweilen noch bium; II. biſt. 2) α) môt, môſt, môt; pl. môtun; praet. môſta. — β) wêt, wêſt, wêt; witun; wiſſa. — γ) êgan ohne praeſ.; praet. êhta. — δ) mag, magt, mag; mugun; mohta und mahta. — ε) ſkal, ſkalt, ſkal; ſkulun; ſkolda. — ζ) farman (aſpernatur) farmanſt, farman; pl. farmu- nun? praet. farmunſta (cap. 63. ſteht der pl. farmuon- ſtun = farmônſtun, alſo farmanan nach ſpanan conj. VII? ich bezweifle die lesart, weil ſonſt auch des praeſ. farmôn, pl. farmônun haben müſte) — η) dar pl. durrun (?), durſta. — θ) kan, kanſt, kan; pl. kun- nun; praet. kunſta. 3) I. willju II. wili und wilt. III. willje. pl. wëlled; praet. wëlda, wëldun (nur ſelten wolda, woldun). 4) I. dôn, zuweilen dôm; II. dôs III. dôd oder dôt; pl. dôd. praet. I. III. dëda II. dëdôs (nicht dâdi) pl. dâ- dun (einigemahl dëdun); part pr. giduan (nie gidân) inf. duan, weder giduon, duon, noch gidôn, gidôn; lauter merkwürdige abweichungen vom alth. 5) die praet. von ſâjan (ſerere) blôjan (florere) dôjan (mori) kommen mir nicht vor; Hickes gr. franc. 71. behauptet neben ſâida ein ſtarkes ſêu? bûan macht bûida.

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822/920
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 1. Göttingen, 1822, S. 894. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822/920>, abgerufen am 16.04.2024.