Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Schwenter, Daniel: Deliciae physico-mathematicae oder mathematische und philosophische Erquickstunden. Nürnberg, 1636.

Bild:
<< vorherige Seite

Siebender Theil der Erquickstunden.
set den Tag deß Newmonds. Dazu 14 Tag gezehlt/ so hat man den Voll-
mond. Zum Exempel/ ich will wissen auff welchen Tag deß Monats Ja-
nuarii Anno 1607. der Newmond gefallen? So such ich erstlich die Zahl der
Pacten/ finde 2. Dazu addier ich 11. dann der Jenner das eylffte Monat
vom Martio ist/ werden 13/ von 30 subtrahiert, restirn 17. Deßwegen
dann der Newmond an den 17 Jenner gefällt/ dazu 14/ kompt der Voll-
mond auff den 1 Februarii.

So aber die summ der ersten addition über 30 ist/ subtrahirt man 30/
vnd den Rest wider von 30/ so bekompt man den rechten Tag.

Zum Exempel/ ich wolte wissen den Newmond Anno 1609. im Jen-
ner/ die Epactae seynd 24/ dazu 11/ seynd 35/ davon 30/ restirn 5/ solche wi-
der von 30 subtrahirt/ restirn 25/ vnd diß ist der Tag deß Newmonds im
Jenner/ dazu 14/ kompt der Vollmond auff den 8 Februarium.

Die xxiv. Auffgab.
Eins vorgegebnen Orts Latitudinem zu finden/
auß dem Authore.

Die Jenigen so jenseit deß tropici Cancri wohnen/ müssen vom 20
Mertzen an biß auff den 25 Herbstmon (welche Zeit begreifft den Früling
vnd Sommer) addirn die abweichung der Sonnen/ so entweder in Tabulis
nachzuschlagen/ oder auff dem Globo zu suchen/ zu der distants deß Zenith
von der Sonnen/ so durch das Astrolabium oder ein ander Jnstrument
gesucht wird/ so kommet die begehrte Latitudo. Die Jenigen aber so disseits
deß tropici Cancri wohnen/ müssen vom 23 Herbstmon biß auff den 20
deß Mertzen/ subtrahirn die abweichung der Sonnen von der weite deß Ze-
nith
gegen der Sonnen/ das überbleibend/ wird seyn die Latitudo so be-
gehret worden.

Die xxv. Auffgab.
Das Clima eines jedwedern Landes zufinden/ auß
dem Authore.

Man muß nemen die distants zwischen 12 stunden/ vnd dem längsten
Tag/ vnd solche duplirn/ so kommet die Zahl deß Climatis.

Zum Exempel/ die Jenigen so den längsten Tag 18 stund haben/ ist 6 die
differents zwischen 12 vnd 18/ selbe duplirt/ so kommet 12/ als die Zahl deß
Climatis.

Die
V v ij

Siebender Theil der Erquickſtunden.
ſet den Tag deß Newmonds. Dazu 14 Tag gezehlt/ ſo hat man den Voll-
mond. Zum Exempel/ ich will wiſſen auff welchen Tag deß Monats Ja-
nuarii Anno 1607. der Newmond gefallẽ? So ſuch ich erſtlich die Zahl der
Pacten/ finde 2. Dazu addier ich 11. dann der Jenner das eylffte Monat
vom Martio iſt/ werden 13/ von 30 ſubtrahiert, reſtirn 17. Deßwegen
dann der Newmond an den 17 Jenner gefaͤllt/ dazu 14/ kompt der Voll-
mond auff den 1 Februarii.

So aber die ſum̃ der erſten addition uͤber 30 iſt/ ſubtrahirt man 30/
vnd den Reſt wider von 30/ ſo bekompt man den rechten Tag.

Zum Exempel/ ich wolte wiſſen den Newmond Anno 1609. im Jen-
ner/ die Epactæ ſeynd 24/ dazu 11/ ſeynd 35/ davon 30/ reſtirn 5/ ſolche wi-
der von 30 ſubtrahirt/ reſtirn 25/ vnd diß iſt der Tag deß Newmonds im
Jenner/ dazu 14/ kompt der Vollmond auff den 8 Februarium.

Die xxiv. Auffgab.
Eins vorgegebnen Orts Latitudinem zu finden/
auß dem Authore.

Die Jenigen ſo jenſeit deß tropici Cancri wohnen/ muͤſſen vom 20
Mertzen an biß auff den 25 Herbſtmon (welche Zeit begreifft den Fruͤling
vnd Sommer) addirn die abweichung der Sonnen/ ſo entweder in Tabulis
nachzuſchlagen/ oder auff dem Globo zu ſuchen/ zu der diſtants deß Zenith
von der Sonnen/ ſo durch das Aſtrolabium oder ein ander Jnſtrument
geſucht wird/ ſo kommet die begehrte Latitudo. Die Jenigen aber ſo diſſeits
deß tropici Cancri wohnen/ muͤſſen vom 23 Herbſtmon biß auff den 20
deß Mertzen/ ſubtrahirn die abweichung der Soñen von der weite deß Ze-
nith
gegen der Sonnen/ das uͤberbleibend/ wird ſeyn die Latitudo ſo be-
gehret worden.

Die xxv. Auffgab.
Das Clima eines jedwedern Landes zufinden/ auß
dem Authore.

Man muß nemen die diſtants zwiſchen 12 ſtunden/ vnd dem laͤngſten
Tag/ vnd ſolche duplirn/ ſo kommet die Zahl deß Climatis.

Zum Exempel/ die Jenigen ſo den laͤngſten Tag 18 ſtund haben/ iſt 6 die
differents zwiſchen 12 vnd 18/ ſelbe duplirt/ ſo kommet 12/ als die Zahl deß
Climatis.

Die
V v ij
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <p><pb facs="#f0345" n="331"/><fw place="top" type="header"><hi rendition="#b">Siebender Theil der Erquick&#x017F;tunden.</hi></fw><lb/>
&#x017F;et den Tag deß Newmonds. Dazu 14 Tag gezehlt/ &#x017F;o hat man den Voll-<lb/>
mond. Zum Exempel/ ich will wi&#x017F;&#x017F;en auff welchen Tag deß Monats Ja-<lb/>
nuarii <hi rendition="#aq">Anno</hi> 1607. der Newmond gefalle&#x0303;? So &#x017F;uch ich er&#x017F;tlich die Zahl der<lb/>
Pacten/ finde 2. Dazu <hi rendition="#aq">addier</hi> ich 11. dann der Jenner das eylffte Monat<lb/>
vom <hi rendition="#aq">Martio</hi> i&#x017F;t/ werden 13/ von 30 <hi rendition="#aq">&#x017F;ubtrahiert,</hi> re&#x017F;tirn 17. Deßwegen<lb/>
dann der Newmond an den 17 Jenner gefa&#x0364;llt/ dazu 14/ kompt der Voll-<lb/>
mond auff den 1 <hi rendition="#aq">Februarii.</hi></p><lb/>
        <p>So aber die &#x017F;um&#x0303; der er&#x017F;ten <hi rendition="#aq">addition</hi> u&#x0364;ber 30 i&#x017F;t/ <hi rendition="#aq">&#x017F;ubtrahirt</hi> man 30/<lb/>
vnd den Re&#x017F;t wider von 30/ &#x017F;o bekompt man den rechten Tag.</p><lb/>
        <p>Zum Exempel/ ich wolte wi&#x017F;&#x017F;en den Newmond <hi rendition="#aq">Anno</hi> 1609. im Jen-<lb/>
ner/ die <hi rendition="#aq">Epactæ</hi> &#x017F;eynd 24/ dazu 11/ &#x017F;eynd 35/ davon 30/ re&#x017F;tirn 5/ &#x017F;olche wi-<lb/>
der von 30 &#x017F;ubtrahirt/ re&#x017F;tirn 25/ vnd diß i&#x017F;t der Tag deß Newmonds im<lb/>
Jenner/ dazu 14/ kompt der Vollmond auff den 8 <hi rendition="#aq">Februarium.</hi></p>
      </div><lb/>
      <div n="1">
        <head> <hi rendition="#b">Die <hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">xxiv.</hi></hi></hi> Auffgab.<lb/>
Eins vorgegebnen Orts <hi rendition="#aq">Latitudinem</hi> zu finden/<lb/>
auß dem <hi rendition="#aq">Authore.</hi></hi> </head><lb/>
        <p>Die Jenigen &#x017F;o jen&#x017F;eit deß <hi rendition="#aq">tropici Cancri</hi> wohnen/ mu&#x0364;&#x017F;&#x017F;en vom 20<lb/>
Mertzen an biß auff den 25 Herb&#x017F;tmon (welche Zeit begreifft den Fru&#x0364;ling<lb/>
vnd Sommer) addirn die abweichung der Sonnen/ &#x017F;o entweder in <hi rendition="#aq">Tabulis</hi><lb/>
nachzu&#x017F;chlagen/ oder auff dem <hi rendition="#aq">Globo</hi> zu &#x017F;uchen/ zu der <hi rendition="#aq">di&#x017F;tan</hi>ts deß <hi rendition="#aq">Zenith</hi><lb/>
von der Sonnen/ &#x017F;o durch das <hi rendition="#aq">A&#x017F;trolabium</hi> oder ein ander Jn&#x017F;trument<lb/>
ge&#x017F;ucht wird/ &#x017F;o kommet die begehrte <hi rendition="#aq">Latitudo.</hi> Die Jenigen aber &#x017F;o di&#x017F;&#x017F;eits<lb/>
deß <hi rendition="#aq">tropici Cancri</hi> wohnen/ mu&#x0364;&#x017F;&#x017F;en vom 23 Herb&#x017F;tmon biß auff den 20<lb/>
deß Mertzen/ <hi rendition="#aq">&#x017F;ubtrahirn</hi> die abweichung der Son&#x0303;en von der weite deß <hi rendition="#aq">Ze-<lb/>
nith</hi> gegen der Sonnen/ das u&#x0364;berbleibend/ wird &#x017F;eyn die <hi rendition="#aq">Latitudo</hi> &#x017F;o be-<lb/>
gehret worden.</p>
      </div><lb/>
      <div n="1">
        <head> <hi rendition="#b">Die <hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">xxv.</hi></hi></hi> Auffgab.<lb/>
Das <hi rendition="#aq">Clima</hi> eines jedwedern Landes zufinden/ auß<lb/>
dem <hi rendition="#aq">Authore.</hi></hi> </head><lb/>
        <p>Man muß nemen die <hi rendition="#aq">di&#x017F;tan</hi>ts zwi&#x017F;chen 12 &#x017F;tunden/ vnd dem la&#x0364;ng&#x017F;ten<lb/>
Tag/ vnd &#x017F;olche duplirn/ &#x017F;o kommet die Zahl deß <hi rendition="#aq">Climatis.</hi></p><lb/>
        <p>Zum Exempel/ die Jenigen &#x017F;o den la&#x0364;ng&#x017F;ten Tag 18 &#x017F;tund haben/ i&#x017F;t 6 die<lb/><hi rendition="#aq">differen</hi>ts zwi&#x017F;chen 12 vnd 18/ &#x017F;elbe duplirt/ &#x017F;o kommet 12/ als die Zahl deß<lb/><hi rendition="#aq">Climatis.</hi></p>
      </div><lb/>
      <fw place="bottom" type="sig">V v ij</fw>
      <fw place="bottom" type="catch">Die</fw><lb/>
    </body>
  </text>
</TEI>
[331/0345] Siebender Theil der Erquickſtunden. ſet den Tag deß Newmonds. Dazu 14 Tag gezehlt/ ſo hat man den Voll- mond. Zum Exempel/ ich will wiſſen auff welchen Tag deß Monats Ja- nuarii Anno 1607. der Newmond gefallẽ? So ſuch ich erſtlich die Zahl der Pacten/ finde 2. Dazu addier ich 11. dann der Jenner das eylffte Monat vom Martio iſt/ werden 13/ von 30 ſubtrahiert, reſtirn 17. Deßwegen dann der Newmond an den 17 Jenner gefaͤllt/ dazu 14/ kompt der Voll- mond auff den 1 Februarii. So aber die ſum̃ der erſten addition uͤber 30 iſt/ ſubtrahirt man 30/ vnd den Reſt wider von 30/ ſo bekompt man den rechten Tag. Zum Exempel/ ich wolte wiſſen den Newmond Anno 1609. im Jen- ner/ die Epactæ ſeynd 24/ dazu 11/ ſeynd 35/ davon 30/ reſtirn 5/ ſolche wi- der von 30 ſubtrahirt/ reſtirn 25/ vnd diß iſt der Tag deß Newmonds im Jenner/ dazu 14/ kompt der Vollmond auff den 8 Februarium. Die xxiv. Auffgab. Eins vorgegebnen Orts Latitudinem zu finden/ auß dem Authore. Die Jenigen ſo jenſeit deß tropici Cancri wohnen/ muͤſſen vom 20 Mertzen an biß auff den 25 Herbſtmon (welche Zeit begreifft den Fruͤling vnd Sommer) addirn die abweichung der Sonnen/ ſo entweder in Tabulis nachzuſchlagen/ oder auff dem Globo zu ſuchen/ zu der diſtants deß Zenith von der Sonnen/ ſo durch das Aſtrolabium oder ein ander Jnſtrument geſucht wird/ ſo kommet die begehrte Latitudo. Die Jenigen aber ſo diſſeits deß tropici Cancri wohnen/ muͤſſen vom 23 Herbſtmon biß auff den 20 deß Mertzen/ ſubtrahirn die abweichung der Soñen von der weite deß Ze- nith gegen der Sonnen/ das uͤberbleibend/ wird ſeyn die Latitudo ſo be- gehret worden. Die xxv. Auffgab. Das Clima eines jedwedern Landes zufinden/ auß dem Authore. Man muß nemen die diſtants zwiſchen 12 ſtunden/ vnd dem laͤngſten Tag/ vnd ſolche duplirn/ ſo kommet die Zahl deß Climatis. Zum Exempel/ die Jenigen ſo den laͤngſten Tag 18 ſtund haben/ iſt 6 die differents zwiſchen 12 vnd 18/ ſelbe duplirt/ ſo kommet 12/ als die Zahl deß Climatis. Die V v ij

Suche im Werk

Hilfe

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)
TCF (tokenisiert, serialisiert, lemmatisiert, normalisiert)
XML (TEI P5 inkl. att.linguistic)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Voyant Tools ?

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/schwenter_deliciae_1636
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/schwenter_deliciae_1636/345
Zitationshilfe: Schwenter, Daniel: Deliciae physico-mathematicae oder mathematische und philosophische Erquickstunden. Nürnberg, 1636, S. 331. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/schwenter_deliciae_1636/345>, abgerufen am 29.03.2024.