Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 1. Göttingen, 1822.

Bild:
<< vorherige Seite

II. goth. erste schwache conjugation.
ind. praes. sg. nas-janas-jisnas-jith
dl. nas-josnas-jats--
pl. nas-jamnas-jithnas-jand
praet. sg. nas-idanas-idesnas-ida
dl. --nas-ideduts--
pl. nas-idedumnas-ideduthnas-idedum
conj. praes. sg. nas-jaunas-jaisnas-jai
dl. --nas-jaits--
pl. nas-jaimanas-jaithnas-jaina
praet. sg. nas-idedjaunas-idedeisnas-idedi
dl. --nas-idedeits--
pl. nas-idedeimanas-idedeithnas-idedeina
imp. sg. --nas-ei--
dl. --nas-jats--
pl. nas-jamnas-jith--
inf. nas-jan; part. praes. nas-jands; praet. nas iths.
wobei auffällt, daß II. sg. imp. auf -ei statt -i endigt,
wiewohl häufige belege an dem -ei keinen zweifel
laßen (vgl. auch die anm. 4. zu der starken form angeführ-
ten imp.) und für -i das einzige hiri (nicht hirei) Marc.
10, 21. Luc. 18, 22. Joh. 11, 34, 43. nachzuweisen ist.

Fast alle hierher gehörigen verba haben den wur-
zelvocal a und nur einige i oder u.

1) aljan (saginare) saljan (offerre und divertere) valjan
(eligere) hramjan (crucifigere) tamjan (domare) thanjan
(tendere) arjan (arare) farjan (navigare) varjan (defen-
dere); af hva jan (exstinguere); latjan (tardare) mat-
jan (edere) natjan (rigare) satjan (ponere) lauhatjan
(lucere) hvathjan (spumare) hazjan (laudare) nasjan
(servare) vasjan (vestire); rakjan (extendere) us-vak-
jan (excitare) vrakjan (persequi) us agjan (metum
injicere) lagjan (ponere) thragjan (currere vagjan (com-
movere) audagjan (beatum reddere) ahjan (putare)
fullafahjan (satisfacere) tahjan (lacerare).
2) af-hrisjan (excutere); von einem muthmaßlichen
hirjan (accedere) begegnen nur imperative formen:
hiri (deuro) hirjats (deute) hirjith (deute); gerade wie
es mit den eingeklammerten gr. wörtern der fall ist.
3) huljan (tegere) glitmunjan (splendere) hugjan (cogi-
tare) Philipp. 3, 13.
4) nachstehende scheinen langsilbig und gehen doch
wie nasjan: af-daujan (consumere) straujan (sternere)

II. goth. erſte ſchwache conjugation.
ind. praeſ. ſg. naſ-janaſ-jisnaſ-jiþ
dl. naſ-jôsnaſ-jats
pl. naſ-jamnaſ-jiþnaſ-jand
praet. ſg. naſ-idanaſ-idesnaſ-ida
dl. —naſ-idêduts
pl. naſ-idêdumnaſ-idêduþnaſ-idêdum
conj. praeſ. ſg. naſ-jáunaſ-jáisnaſ-jái
dl. —naſ-jáits
pl. naſ-jáimanaſ-jáiþnaſ-jáina
praet. ſg. naſ-idêdjaunaſ-idêdeisnaſ-idêdi
dl. —naſ-idêdeits
pl. naſ-idêdeimanaſ-idêdeiþnaſ-idêdeina
imp. ſg. —naſ-ei
dl. —naſ-jats
pl. naſ-jamnaſ-jiþ
inf. naſ-jan; part. praeſ. naſ-jands; praet. naſ iþs.
wobei auffällt, daß II. ſg. imp. auf -ei ſtatt -i endigt,
wiewohl häufige belege an dem -ei keinen zweifel
laßen (vgl. auch die anm. 4. zu der ſtarken form angeführ-
ten imp.) und für -i das einzige hiri (nicht hirei) Marc.
10, 21. Luc. 18, 22. Joh. 11, 34, 43. nachzuweiſen iſt.

Faſt alle hierher gehörigen verba haben den wur-
zelvocal a und nur einige i oder u.

1) aljan (ſaginare) ſaljan (offerre und divertere) valjan
(eligere) hramjan (crucifigere) tamjan (domare) þanjan
(tendere) arjan (arare) farjan (navigare) varjan (defen-
dere); af hva jan (exſtinguere); latjan (tardare) mat-
jan (edere) natjan (rigare) ſatjan (ponere) láuhatjan
(lucere) hvaþjan (ſpumare) hazjan (laudare) naſjan
(ſervare) vaſjan (veſtire); rakjan (extendere) us-vak-
jan (excitare) vrakjan (perſequi) us agjan (metum
injicere) lagjan (ponere) þragjan (currere vagjan (com-
movere) audagjan (beatum reddere) ahjan (putare)
fullafahjan (ſatisfacere) tahjan (lacerare).
2) af-hriſjan (excutere); von einem muthmaßlichen
hirjan (accedere) begegnen nur imperative formen:
hiri (δεῦρο) hirjats (δεῦτε) hirjiþ (δεῦτε); gerade wie
es mit den eingeklammerten gr. wörtern der fall iſt.
3) huljan (tegere) glitmunjan (ſplendere) hugjan (cogi-
tare) Philipp. 3, 13.
4) nachſtehende ſcheinen langſilbig und gehen doch
wie naſjan: af-daujan (conſumere) ſtráujan (ſternere)
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <div n="4">
              <div n="5">
                <p><pb facs="#f0872" n="846"/><fw place="top" type="header">II. <hi rendition="#i">goth. er&#x017F;te &#x017F;chwache conjugation.</hi></fw><lb/><table><row><cell>ind. prae&#x017F;. &#x017F;g. na&#x017F;-ja</cell><cell>na&#x017F;-jis</cell><cell>na&#x017F;-jiþ</cell></row><lb/><row><cell>dl. na&#x017F;-jôs</cell><cell>na&#x017F;-jats</cell><cell>&#x2014;</cell></row><lb/><row><cell>pl. na&#x017F;-jam</cell><cell>na&#x017F;-jiþ</cell><cell>na&#x017F;-jand</cell></row><lb/><row><cell>praet. &#x017F;g. na&#x017F;-ida</cell><cell>na&#x017F;-ides</cell><cell>na&#x017F;-ida</cell></row><lb/><row><cell>dl. &#x2014;</cell><cell>na&#x017F;-idêduts</cell><cell>&#x2014;</cell></row><lb/><row><cell>pl. na&#x017F;-idêdum</cell><cell>na&#x017F;-idêduþ</cell><cell>na&#x017F;-idêdum</cell></row><lb/><row><cell>conj. prae&#x017F;. &#x017F;g. na&#x017F;-jáu</cell><cell>na&#x017F;-jáis</cell><cell>na&#x017F;-jái</cell></row><lb/><row><cell>dl. &#x2014;</cell><cell>na&#x017F;-jáits</cell><cell>&#x2014;</cell></row><lb/><row><cell>pl. na&#x017F;-jáima</cell><cell>na&#x017F;-jáiþ</cell><cell>na&#x017F;-jáina</cell></row><lb/><row><cell>praet. &#x017F;g. na&#x017F;-idêdjau</cell><cell>na&#x017F;-idêdeis</cell><cell>na&#x017F;-idêdi</cell></row><lb/><row><cell>dl. &#x2014;</cell><cell>na&#x017F;-idêdeits</cell><cell>&#x2014;</cell></row><lb/><row><cell>pl. na&#x017F;-idêdeima</cell><cell>na&#x017F;-idêdeiþ</cell><cell>na&#x017F;-idêdeina</cell></row><lb/><row><cell>imp. &#x017F;g. &#x2014;</cell><cell>na&#x017F;-ei</cell><cell>&#x2014;</cell></row><lb/><row><cell>dl. &#x2014;</cell><cell>na&#x017F;-jats</cell><cell>&#x2014;</cell></row><lb/><row><cell>pl. na&#x017F;-jam</cell><cell>na&#x017F;-jiþ</cell><cell>&#x2014;</cell></row><lb/><row><cell cols="3">inf. na&#x017F;-jan; part. prae&#x017F;. na&#x017F;-jands; praet. na&#x017F; iþs.</cell></row><lb/></table> wobei auffällt, daß II. &#x017F;g. imp. auf -ei &#x017F;tatt -i endigt,<lb/>
wiewohl häufige belege an dem -ei keinen zweifel<lb/>
laßen (vgl. auch die anm. 4. zu der &#x017F;tarken form angeführ-<lb/>
ten imp.) und für -i das einzige <hi rendition="#i">hiri</hi> (nicht hirei) Marc.<lb/>
10, 21. Luc. 18, 22. Joh. 11, 34, 43. nachzuwei&#x017F;en i&#x017F;t.</p><lb/>
                <p>Fa&#x017F;t alle hierher gehörigen verba haben den wur-<lb/>
zelvocal a und nur einige i oder u.</p><lb/>
                <list>
                  <item>1) aljan (&#x017F;aginare) &#x017F;aljan (offerre und divertere) valjan<lb/>
(eligere) hramjan (crucifigere) tamjan (domare) þanjan<lb/>
(tendere) arjan (arare) farjan (navigare) varjan (defen-<lb/>
dere); af hva jan (ex&#x017F;tinguere); latjan (tardare) mat-<lb/>
jan (edere) natjan (rigare) &#x017F;atjan (ponere) láuhatjan<lb/>
(lucere) hvaþjan (&#x017F;pumare) hazjan (laudare) na&#x017F;jan<lb/>
(&#x017F;ervare) va&#x017F;jan (ve&#x017F;tire); rakjan (extendere) us-vak-<lb/>
jan (excitare) vrakjan (per&#x017F;equi) us agjan (metum<lb/>
injicere) lagjan (ponere) þragjan (currere vagjan (com-<lb/>
movere) audagjan (beatum reddere) ahjan (putare)<lb/>
fullafahjan (&#x017F;atisfacere) tahjan (lacerare).</item><lb/>
                  <item>2) af-hri&#x017F;jan (excutere); von einem muthmaßlichen<lb/>
hirjan (accedere) begegnen nur imperative formen:<lb/>
hiri (<hi rendition="#i">&#x03B4;&#x03B5;&#x1FE6;&#x03C1;&#x03BF;</hi>) hirjats (<hi rendition="#i">&#x03B4;&#x03B5;&#x1FE6;&#x03C4;&#x03B5;</hi>) hirjiþ (<hi rendition="#i">&#x03B4;&#x03B5;&#x1FE6;&#x03C4;&#x03B5;</hi>); gerade wie<lb/>
es mit den eingeklammerten gr. wörtern der fall i&#x017F;t.</item><lb/>
                  <item>3) huljan (tegere) glitmunjan (&#x017F;plendere) hugjan (cogi-<lb/>
tare) Philipp. 3, 13.</item><lb/>
                  <item>4) nach&#x017F;tehende &#x017F;cheinen lang&#x017F;ilbig und gehen doch<lb/>
wie na&#x017F;jan: af-daujan (con&#x017F;umere) &#x017F;tráujan (&#x017F;ternere)<lb/></item>
                </list>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[846/0872] II. goth. erſte ſchwache conjugation. ind. praeſ. ſg. naſ-ja naſ-jis naſ-jiþ dl. naſ-jôs naſ-jats — pl. naſ-jam naſ-jiþ naſ-jand praet. ſg. naſ-ida naſ-ides naſ-ida dl. — naſ-idêduts — pl. naſ-idêdum naſ-idêduþ naſ-idêdum conj. praeſ. ſg. naſ-jáu naſ-jáis naſ-jái dl. — naſ-jáits — pl. naſ-jáima naſ-jáiþ naſ-jáina praet. ſg. naſ-idêdjau naſ-idêdeis naſ-idêdi dl. — naſ-idêdeits — pl. naſ-idêdeima naſ-idêdeiþ naſ-idêdeina imp. ſg. — naſ-ei — dl. — naſ-jats — pl. naſ-jam naſ-jiþ — inf. naſ-jan; part. praeſ. naſ-jands; praet. naſ iþs. wobei auffällt, daß II. ſg. imp. auf -ei ſtatt -i endigt, wiewohl häufige belege an dem -ei keinen zweifel laßen (vgl. auch die anm. 4. zu der ſtarken form angeführ- ten imp.) und für -i das einzige hiri (nicht hirei) Marc. 10, 21. Luc. 18, 22. Joh. 11, 34, 43. nachzuweiſen iſt. Faſt alle hierher gehörigen verba haben den wur- zelvocal a und nur einige i oder u. 1) aljan (ſaginare) ſaljan (offerre und divertere) valjan (eligere) hramjan (crucifigere) tamjan (domare) þanjan (tendere) arjan (arare) farjan (navigare) varjan (defen- dere); af hva jan (exſtinguere); latjan (tardare) mat- jan (edere) natjan (rigare) ſatjan (ponere) láuhatjan (lucere) hvaþjan (ſpumare) hazjan (laudare) naſjan (ſervare) vaſjan (veſtire); rakjan (extendere) us-vak- jan (excitare) vrakjan (perſequi) us agjan (metum injicere) lagjan (ponere) þragjan (currere vagjan (com- movere) audagjan (beatum reddere) ahjan (putare) fullafahjan (ſatisfacere) tahjan (lacerare). 2) af-hriſjan (excutere); von einem muthmaßlichen hirjan (accedere) begegnen nur imperative formen: hiri (δεῦρο) hirjats (δεῦτε) hirjiþ (δεῦτε); gerade wie es mit den eingeklammerten gr. wörtern der fall iſt. 3) huljan (tegere) glitmunjan (ſplendere) hugjan (cogi- tare) Philipp. 3, 13. 4) nachſtehende ſcheinen langſilbig und gehen doch wie naſjan: af-daujan (conſumere) ſtráujan (ſternere)

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822/872
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 1. Göttingen, 1822, S. 846. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822/872>, abgerufen am 06.05.2024.